Karma-blog: ‘De hond staat op wacht’
Werner Toonk is IT-projectmanager en zeiler. Na een barre tocht door de Zuidelijke Oceaan meerde hij zijn stalen tweemaster in 2018 aan in Nieuw Zeeland. Terug in Nederland publiceerde hij het boek Karma van Staal over zijn 200 dagen durende reis met verschillende opstappers. Dit jaar pakt hij de draad weer op en zeilt verder naar Kaap Hoorn. Via zijn blog op karmavanstaal.nl houdt hij ons op de hoogte.
Sun 07 Jan 2024 20:20 (CET)
De hond staat op wacht
Ook met licht weer kun je mijlen maken. Niet zo makkelijk als met goede wind, maar het kan. Mits je alert bent.
Karma is een stoere stalen boot. Dat is heerlijk als het stevig waait. Dan merk je het verschil met polyester boten. Ze ligt veel stabieler in het water en laat zich niet gek maken door een beetje golven.
Ook met licht weer merk je het verschil. Op een beach catamaran van 180 kilo is een zuchtje wind voldoende om snelheid te maken. En met goede stuurmanskunsten houd je dat vervolgens vast. Maar Karma weegt leeg zo’n 13 ton…
Om in beweging te komen moeten we 13.000 liter water opzij zetten. Dat is niets als je het vergelijkt met wat op dit moment via overvolle rivieren Nederland binnen stroomt, maar hartstikke veel als je kijkt naar het formaat van de boot. 13.000 liter, die we moeten verplaatsen om vooruit te kunnen komen. Dat vergt een hoop energie. En dus wind en die hebben we nagenoeg niet.
We kunnen een paar dingen doen om toch snelheid te maken. De juiste licht weer zeilen hijssen, de zeilen goed trimmen, zorgen dat ze optimaal voorwaartse snelheid leveren en … het roer gebruiken. Als de zeilen eenmaal goed staan, is dat wat we doen: roer geven.
Normaal stuurt de windvaan de boot. Zelf sturen kan ook, maar levert nagenoeg geen snelheidswinst, behalve bij licht weer. Dan kun je door actief te sturen juist veel snelheidswinst boeken.
Maar hoe lang houd je dat vol? Continu actief en geconcentreerd sturen om de snelheid erin te houden? Prima te doen tijdens een wedstrijdje, maar op een oceaanoversteek van meer dan 5.000 mijl niet makkelijk.
Om het wat makkelijker te maken hebben we de hond op wacht gezet. Watchdog. Een hele handige plug-in van het navigatieprogramma OpenCPN. Als de snelheid over de grond nu 10 seconden lang onder de 4.0 knopen komt, dan blaft ze aanhoudend en is het tijd om bij te sturen. Op die manier houdt ze ons scherp en houden wij het tempo erin.
Chili, we komen eraan!
Tue 09 Jan 2024 03:14 (CET)
Onzichtbare vijand
Overal ligt ‘ie op de loer. Verscholen. Achter het niets. We konden er steeds aardig omheen laveren, maar nu is het gebeurd.
We hadden net weer lekker de vaart erin. Zes knopen snelheid, met zo’n tien knopen wind. Met de licht weer zeilen goed getrimd en actief sturen loopt deze stalen tweemaster dat heel soepel.
Maar als er van de tien dan ineens minder dan drie overblijven … dan liggen we vrijwel stil. Gevangen in de enorme tentakels van het windwak.
We hebben de motor bij gezet. Om stroom te draaien. Nu het net uit de schroef is, kunnen we daarmee ook meteen wat mijlen weg tikken.
Het is nog onduidelijk waar en wanneer we de wind weer terugvinden en uit welke richting die dan waait. De blijft altijd spannend.
Als je wilt meekijken, dan kan dat. Zodra de wind oppikt gaat de snelheid weer omhoog. Op https://www.karmavanstaal.nl/now kun je per uur prexies zien hoe snel we varen en in welke richting.
Suggesties in de tijd te doden? Stuur ze maar door!
Tue 09 Jan 2024 08:17 (CET)
Nachtwacht mijmeringen
De wind was aan het eind van de dag een paar uur weg. We motorden 2,5 uur, tot de accu’s vol zaten. Daarna was ‘ie weer terug, maar Noord / Noord Oost. (NNE)
Eerst nog heel voorzichtig, 8 knopen, maar het is steeds verder aan het bouwen. Terwijl ik lag te slapen het afgelopen uur, ging het van 10 naar 14 knopen.
Net zelfs een vlaag 18. Heel bescheiden, zeker voor de roaring forties. Maar totaal anders dan het licht weer zeilen van de afgelopen paar dagen. Golven staan er nog steeds bijna niet.
We varen hoog aan de wind, strak richting Puerto Montt. Pal naar het oosten, over de 45e breedtegraad.
We twijfelen nog of we boven of onder Chilioe langs gaan. Langer op de oceaan, of in de beschutting van het eiland. Voor die keuze hebben we nog even de tijd. Alles hangt van de te verwachten wind af.
Per mail geef ik een update aan onze walnavigator: TWA 60., TWS 14, SOG 6, TWD 20 en COG 095.
Her zijn inschatting van de waardes die ik aflees op de instrumenten, terwijl ik met een nog slaperig hoofd achter de kaarten tafel zit. Zeilers hebben weinig tekst nodig om elkaar de meest relevante informatie door te geven. Voor niet zeilers is het geheimtaal, maar we varen dus zo’n 11 kilometer per uur, precies de goede kant op. Heel fijn!
Wat een genot trouwens om op Karma ook binnen te kunnen sturen. Zeker in zo’n druilerige nacht waarin er buiten toch niets te zien is.
De grote halfwinder hebben we ingeruild voor de net wat hoger uitgesneden en dikker uitgevoerde Genua. Wat een fijn zeil, laten maken in Whangarei. Vooral bedoeld voor wat ruiger weer, maar ook nu staat ‘ie goed.
Als ik even het deklicht aan zet, zie ik precies hoe het zeil staat. Strak, maar het achterlijk trilt af en toe licht. Het leioog zou nog iets verder naar voren kunnen. De rail heeft nog ruimte. Maar daarvoor moet Ik weer naar buiten en het regent nog steeds. De snelheid komt bovendien al regelmatig boven de 6 knopen. Het is goed zo.
M’n merino thermowolletje heeft al een natte rug, omdat ik net bij het wisselen van de wacht de windvaan bijstelde en de Genua iets aandraaide, zonder een jack aan te doen. Wel aangelijnd, wel met een reddingsvest. Natuurlijk.
Het grootzeil en de bezaan staan ook strak. Vrijwel in het midden. Karma helt stevig. Naar stuurboord. We zijn weer echt aan het zeilen. Laat het vooral zo blijven. Niets zo vervelend als niet kunnen zeilen, terwijl je aan het zeilen bent.
Zowel die windstilte van gisteravond als de vlagen van nu zijn in de verwachtingen van het GFS model niet terug te vinden. Dat geeft niet. Zo’n grib file is altijd maar een indicatie.
Zelfs onze walnavigator die er echt verstand van heeft kan dit soort zaken er op voorhand niet uit halen. Los van dat ‘ie haarscherp in z’n analyse iets schreef over aan de voorkant van een druilerig front blijven zitten. Dat klopt dan wel weer precies met waar we nu in zitten.
Later deze week meer over de walnavigator en hoe hij ons iedere dag informeert. Zo eerst m’n zoon zien te bellen. Video bellen. Gewoon vanaf de oceaan. Tegen een fractie van de kosten die je vroeger kwijt was vanuit een publieke telefooncel.
Geen tiener meer, mijlpaal. Jammer dat ik er niet bij kan zijn, maar hij zal het evengoed goed vieren. Met een rijbewijs in z’n hand trouwens. #apetrots
Nachtwacht. #southernoceaan Nog 1700 mijl van de 5200. We zijn officieel op tweederde.
Tue 09 Jan 2024 20:36 (CET)
Minder tinten grijs
Vanmorgen maakte ik another one minute movie. Gewoon om te laten zien hoe het aan boord is. Dat was grijs, wel vijftig tinten. Maar nog voordat het filmpje online stond (zie onder movies) … klaarde het al weer op. Het is zonnig en prachtig zeilweer. Happy Crew!
Het lijkt wel het IJsselmeer. Waarbij we nog steeds dichter bij Point Nemo zitten dan bij welk land dan ook…
Ondertussen komt onze bestemming dichterbij. 2/3e van de oversteek zit erop. Walnavigator Ruud maakte een prachtig filmpje over hoe de rest van de tocht eruit kan zien. Let op: kan. De werkelijkheid is altijd anders.
Leuk om mee te kijken? https://youtu.be/z4Hw9ZwP-oQ
Werner maakt ook video’s aan boord van KARMA, die kan je hier bekijken.
Werner Toonk
