Wonen aan boord: is dat legaal?
Met enige regelmaat krijg ik de vraag of het wel legaal is om in Nederland aan boord van een zeilboot te wonen. Mijn eerste gedachte is dan: ‘Hoe zo zou het niet legaal zijn? Je mag toch wonen waar je wil?’ Na de zoveelste keer ‘mag dat wel’ ga ik op onderzoek uit. Staat er ergens dat je niet mag wonen in een boot?
Over wonen aan boord van een pleziervaartuig is niet veel terug te vinden. Dat wil zeggen: niets over wetten en regels. Misschien is het te vergelijken met een recreatiewoning. Daar zijn wel wetten en regels voor te vinden. Dat mag alleen als die woningen de bestemming ‘wonen’ hebben in het gemeentelijk bestemmingsplan. Meestal staat daar ‘recreatie’ als bestemming, wat de gemeente de mogelijkheid geeft om mensen die permanent in hun vakantiehuisje verblijven weg te sturen, een verbod op te leggen, dwangsommen te gebruiken als middel om te handhaven. Noem je jezelf ‘zeer fanatiek vakantievierder’, blijft toch 365 nachten per jaar in je huisje slapen, dan kom je daar waarschijnlijk alleen mee weg als je ergens anders ingeschreven staat in de Gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (GBA). En dan moet het niet zo zijn dat jouw huisje op een park staat waar de parkbeheerder controleert hoeveel dagen je er bent…
Ik kan de vraag in juridische zin niet kan beantwoorden. Het is echt juristenvoer. Maar hoe ervaar ik het? Als ik ’s morgens mijn hoofd uit het kajuitluik steek, geniet van het uitzicht en het zachte schommelen van Markiezin, voel ik me dan illegaal bezig? Nee!
Ik heb gekozen voor een manier van leven waarbij ik mobiel ben op het water. Als het zo uitkomt vaar ik samen met mijn kapitein naar een andere haven, of lig voor anker. Soms meren we voor enige maanden af, en dan lijkt het op een ‘vaste’ ligplaats. Toch beschouw ik het niet als vast. Zodra de omstandigheden het toelaten, gooien we los en gaan naar een andere plek, om later misschien weer terug te komen.
De overheid heeft de basisregel dat je als NL-staatsburger in Nederland altijd vindbaar moet zijn. Daar heb ik de nodige maatregelen voor genomen. Ik heb een postbus waar al mijn ‘gewone’ post naartoe gestuurd wordt. Ik heb een briefadres bij een vriend waardoor ik in het GBA ben opgenomen en waar de officiële instanties hun brieven naartoe kunnen sturen. Ik betaal keurig mijn belasting en als ik eens te hard rijd en een boete krijg, kan ik niet doen of ik de boete nooit heb ontvangen. Niets illegaals aan. Ik hoef alleen aan beheerders van havens te vragen of ze het goed vinden dat ik langere tijd in hun haven afmeer, en elke dag weer aan boord slaap.
Ger Wouters