Mee met De Zeezeilers: ‘Iedereen had een rol die dagelijks wisselde’
Ruim 40 jaar geleden begonnen op het voormalige eiland Marken, zijn De Zeezeilers alweer jaren gevestigd in Harlingen van waaruit zij hun instructietochten plannen. Voor de deur de Waddenzee, een van de meest unieke en uitdagende zeilgebieden in Europa als het gaat om navigatie en tochtplanning. Bij De Zeezeilers kan je terecht voor theoretische en praktische CWO of RYA-cursussen of avontuurlijke tochten en oceaanoversteken. De instructeurs zijn ervaren en gecertificeerde zeezeilers die er plezier in hebben hun kennis over te brengen op de cursisten. Maandelijks vertellen zij over hun ervaringen op Zeilhelden.

Afgelopen week beleefde ik een onvergetelijke ervaring op het zeiljacht Windshift, varend in The Solent, bakermat van de Engelse watersport. Met vier deelnemers aan boord, variërend van een absolute beginner tot meer ervaren zeilers, was het een week vol leren, ontdekken en vooral veel plezier. Verslag van een RYA Dayskipper- en Competent Crew course door de ogen van een instructeur van de Zeezeilers van Marken.
Onze groep bestond uit vier enthousiaste zeilers:
1. Luca – Een ‘absolute beginner’ die zijn carrière als flamenco-gitarist gestopt had om zijn droom na te gaan leven: kapitein worden op een grote catamaran. Ervaring als matroos op een superjacht had hij, maar nog nooit een zeilboot aangeraakt. Doel: van ‘zero naar hero’ middels het RYA fasttrack.
2. Arjan – Een gemiddelde zeiler met enige ervaring, die zijn vaardigheden wilde aanscherpen en meer wilde leren over navigatie.
3. Els – Een onervaren zeilster die haar theoretische kennis wilde toetsen aan de praktijk en dan vooral ook om te kijken of het leven op en rond een boot (dromend van een zeilzwervend bestaan met man en kinderen) echt zo leuk was als zij dacht.
4. Maarten – Een ervaren zeiler, de RYA-fasttrack volgend met als subdoel: is instructeur worden iets voor mij?
De eerste middag in Southampton maakten we kennis met elkaar en het zeiljacht. Het jacht werd bevoorraad met voldoende rantsoen voor vijf dagen. Luca bleek niet begrepen te hebben dat het jacht geen dekens en lakens aan boord had. “Ik ben hier om te leren en het liefst op de harde manier dus het zal een goede les zijn als ik ‘s nachts van de kou niet slapen kan” was zijn reflectie. Ik wist hem te overhalen een slaapzak te kopen. Na de introductie startten we met een grondige veiligheidsbriefing die tot het diner duurde. Na het diner bogen we ons over de kaart, de Reeds en de pilot en bereidden we de eerste tocht naar Cowes gezamenlijk voor.
De tweede dag stond in het teken van bootbeheersing op de motor en -onder zeil. Ik deed voor hoe er genavigeerd diende te worden en hoe het logboek en kaart gebruikt konden worden om vrijwel altijd te kunnen bepalen waar we waren. Daarmee zette ik de standaard voor de rest van de week.

We oefenden overstag en gijpen. Bij mooringbuoys leerden we hoe ze op de motor vooruit- en achteruit varende benaderd dienden te worden, rekening houdend met invloeden van stroming en wind.
Na de lunch aan een mooringbuoy deden we hetzelfde, inmiddels met een andere stroomrichting. Daarna probeerden we het zeilende. Luca, een big smile op z’n gezicht, begon te begrijpen hoe hij de zeilen moest trimmen en omschreef een geluksgevoel van het besef dat met slechts wind en zeilen zo’n schip vooruit te bewegen was. Tegen het einde van de dag genoot iedereen van het spel met wind, stroming en zeilen, en met een gunstige stroom dreven we de haven van Cowes in.
Aan boord had ieder een rol die dagelijks wisselde: boatprep, engine-check, food, dishes en clean the heads. Naarmate de dagen vorderden ontstond er een goed op elkaar ingespeeld team met een hele fijne sfeer. Het weer zat mee, alle dagen zon en windkrachten rond 5bft.
De dag brak aan dat Arjan dagschipper was. Hij was verantwoordelijk voor de voorbereiding en uitvoering van een kort tochtje naar een nieuwe bestemming. Met een prima plan om van de steiger af te varen had Arjan bij de uitvoering ervan over het hoofd gezien dat het stuurwiel nog met een lijntje vastgebonden zat. Daar had hij zo gauw geen antwoord op waarna ik het roer even overnam en het schip terug aanmeerde. Bij een hernieuwde poging verliep de afvaart prima. Toch was er iets gebeurd dat er voor zorgde dat Arjan geen overzicht meer had: Door stroming raakten we uit de koers in een smal vaarwater en hinderden we een achterop komende ferry, de VHF was niet op het goede kanaal en een andere tegemoet komende ferry werd over het hoofd gezien…. Van de stress raakte hij zodanig geblokkeerd dat ik zijn rol moest overnemen.
Na de lunch en een reflectie op wat gebeurd was, besloot ik de rest van de middag te gaan ‘spelen’: er valt een fender over boord, zie er maar eens zeilend naar toe te gaan en er te stoppen. Maarten beheerste het spel het best, Arjan’s stress verdween en maakte plaats voor vrolijkheid, Els bracht in de praktijk wat zij theoretisch al beheerste en Luca’s glimlach werd alleen maar breder.
Eind van de middag met opzet de River Hamble opgevaren op het moment dat er een ebstroom gaande was. De tegenstroom was zo groot dat we er met moeite door heen wisten te ploegen. Het was iedereen wel duidelijk hoe belangrijk het was om dergelijke aanlopen zorgvuldig te plannen.

In een marina ver op de rivier planden we de tocht die we die avond in het donker zouden doen. De dayskippers in wording Els, Arjan en Maarten waren ieder een uur verantwoordelijk voor de navigatie en deden dit keurig. Een magische tocht onder een sterrenhemel met volle maan, een kalme zee en een lekker zeilwindje.
De volgende dag werden de MOB’s geoefend. We gooiden Fred (Freddy Fender) overboord en nadat het een ieder gelukt was om met behulp van de motor er naar terug te varen en hem weer aan boord te hijsen, werden de volgende manoeuvres alleen nog maar onder zeil gedaan.
De dag vloog om, de band tussen de deelnemers werd sterker, en het enthousiasme van hen die het steeds beter in de vingers kregen was voelbaar. Els, nu een veel zelfverzekerdere zeiler, leidde de groep bij het zeilen terug naar de haven van Lymington.
De laatste dag kreeg Arjan zijn herkansing en dit keer schipperde hij ons feilloos naar de lunchbestemming. We sloten de week af met een evaluatie, waarin iedereen zijn vooruitgang deelde. De blijdschap en trots op wat we samen hadden bereikt, was overweldigend.
Deze week op de Windshift in The Solent was een onvergetelijke ervaring. Het was inspirerend om te zien hoe Luca, de beginner, groeide in zijn vertrouwen en vaardigheden, terwijl de andere deelnemers hem en elkaar hielpen en hun eigen doelen bereikten. De combinatie van leren, teamwork en plezier maakte deze zeilweek tot een succes. Iedereen ging naar huis met mooie herinneringen en de wens om snel weer te zeilen.
Hans Berghout, instructeur bij De Zeezeilers
(Foto’s van de deelnemers zijn met hun toestemming gepubliceerd, hun namen zijn fictief, werkelijke namen zijn bekend)
