Leon Bart

Zeilen leerde hij in een Vaurien in de jaren 60 van de vorige eeuw toen de het nog een internationale klasse was. Als lid van de Koninklijke in Loosdrecht zeilde hij wekelijks wedstrijdjes op de plassen, wat een uitstekende leerschool was, hem enthousiast maakte voor de zeilsport en er zeker ook toe bijdroeg dat hij na de middelbareschool koos voor de zeevaartschool. Het werd varen op schepen van de Rotterdamse Lloyd en Shell Tankers.

foto Walter Bart

De tijd waarin Leon Bart (1948) bij de koopvaardij voer was een tijd waarin op zeilgebied een aantal interessante gebeurtenissen plaatsvonden. In 1960 vond er een solo wedstrijd plaats van Plymouth (UK) naar Newport (USA) waar 5 boten aan mee deden. Francis Chichester deed er 40 dagen over en werd
daarmee de winnaar. In 1967 zeilde hij solo non-stop van Engeland naar Sydney en voltooide via Kaap Hoorn zijn solowereld-omzeiling, wat hem zijn titel als Sir opleverde. In 1969 zeilde Robin Knox Johnson non-stop in 312 dagen rond de wereld en mocht zich daarna ook Sir noemen.

Vanaf 1960 werd er om de 4 jaar een OSTAR (Observer Singlehanded Trans Atlantic Race) gevaren. Al deze gebeurtenissen maakten indruk op Leon en hij nam zich toen al voor om ook ooit met een zeilboot de wereldzeeën te gaan bevaren. Het feit dat hij met een sextant zijn positie overal zelfstandig kon bepalen speelde ook mee.

In de 70- en 80 tiger jaren groeide de OSTAR uit tot een race van wereldformaat met grote aantallen deelnemers, meerromp-schepen kwamen op en maakten furore. Afgezien van de wedstrijd multihulls waar steeds betere resultaten mee behaald werden was er nog een andere stroming die in de hippie-jaren opkwam en dat waren de ontwerpen van James Wharram die al in 1957 met een zelfbouw catamaran gebaseerd op 2 kano-achtige rompen met een open brugdekconstructie en ook nog met 2 vrouwen de oceaan was overgestoken.

Wharram ontwikkelde zich samen met de Nederlandse Hanneke Boon tot een zeer succesvolle ontwerper en heeft meer zelfbouwplannen verkocht dan welke ontwerper ook. Die ontwerpen van James Wharram trokken de aandacht van Leon en dus werd hij lid van de eind jaren 60 opgerichte Catamaran Trimaran Club (CTC).

Inmiddels was Leon in 1976 loods geworden in het Rijnmondgebied en zeilde vaak als bemanning mee op zeegaande jachten. Hij zeilde onder andere de Colin Archer en Fastnet Race. Navigeren was nog een kunst (GPS moest nog worden uitgevonden) en door zijn kennis van sextant navigatie was het aantrekkelijk voor de schipper om hem mee te vragen als bemanning.

Na zijn huwelijk (1971) kwam zijn eerste echte27 voet Wharram catamaran. Twee rompjes van elk 90cm breed en een open lattenbrugdek met als hulpmotor een 6 pk 2takt BB die op zee weinig nut had, was het niet door het zout dan wel door het schroefje dat veelvuldig lucht hapte.Toch stak hij met zijn partner Hanneke met deze catamaran diverse malen de Noordzee over en voeren er mee naar de Kanaaleilanden.
Een plan om er mee naar de Carieb te varen strandde vanwege werk maar de wens om langere tochten te maken was geboren.

Begin jaren 80 begon hij met de bouw van de eerste trailer-tri 680; de eerste Farrier opklap-tri van de later zo succesvolle Farriers die eerst in Australië en later in de Verenigde Staten gebouwd werden. Het bouwen van bootjes werd zijn grote hobby wat uiteindelijk uitmondde in de bouw van de Houd van Hout (HvH). Leon was de OSTAR altijd blijven volgen en de belangrijkste reden om de HvH te gaan bouwen was om na zijn pensionering aan de race deel te nemen, Aangezien er nog nooit een Nederlander met een
meer-romper aan de race had deelgenomen hoopte hij ook op het binnen halen van wat sponsorgeld. Verder moest de boot geschikt zijn om er na de wedstrijd langere reizen mee te gaan maken samen met Hanneke, zijn echtgenote.

Foto Maarten Stolp

Voor zijn 50ste verjaardag zamelde hij geld in om de bouwtekeningen voor de HvH te kunnen kopen: het werd het ontwerp van Marples’ 37 voets trimaran, kotter getuigd, gebouwd in “constant camber ” (een onder vacuüm gelijmde plakhout bouwwijze). In 1999 begon de bouw en in 2003 ging de HvH te water, dat was ook de datum waarop hij met pensioen ging. Vanaf de tewaterlating zeilde hij elke wedstrijd die
er maar te zeilen viel, van 200 Mijls, Singlehanded, Rondje Noord-Hollandtot aan de kwalificatie voor de OSTAR van 500 mijl van Ierland naar Noord Spanje. In 2005 ging de OSTAR (inmiddels omgedoopt tot Original STAR) van start in Plymouth en 25 dagen later finishte Leon in Newport, goed voor een eerste plaats op handicap. Via de Azoren zeilde hij, ook solo weer terug.

En dat smaakte naar meer. Het jaar daarop zeilde Leon de Round Britain. Weer vanaf Plymouth met de klok mee rond Engeland, Ierland en de Shetlands. In deze doublehanded wedstrijd die hij samen met
Richard Versteegh zeilde werden zij 2de op handicap in de multihull klasse.

Na de wedstrijd zou hij samen met Hanneke van Plymouth de boot terugzeilennaar Nederland. Dat plan werd aangepast en het reisdoel werd Noord-Spanje om het volgende seizoen door te zeilen naar de Middellandse Zee waar zij vervolgens 4 seizoenen rond zeilden tot aan Turkije en terug.

De enige wedstrijd waaraan Leon al die jaren aan mee bleef doen was de Singlehanded. In totaal zeilde hij die wedstrijd zo’n 10 keer waarbij hij één keer tweede werd.

Maar op den duur werd het onderhoud en ligplaats voor de HvH hem te duur en in 2018 verkocht hij de HvH. Tot 2 maal toe kocht hij vervolgens een kleiner scheepje in Engeland, de laatste, een Frances 26 waar hij nu nog in zeilt. Het is een klassiek dubbelender-langkielertje waar hij, als het uitkomt, nog mee naar de Engelse oostkust zeilt en veel op Wad en IJsselmeer te vinden is.

Wekelijks verschijnt er een mini-biografie op Zeilhelden over een Nederlandse of Vlaamse zeiler m/v die iets bijzonders heeft gepresteerd. Als je denkt dat je naam hebt die in deze galerij niet mag ontbreken stuur dan een mailtje naar redactie@zeilhelden.nl

Reacties

Reacties