Een scheet in de kajuit
Je neus wordt scherper op de oceaan. We gingen na een reis van twee weken voor anker in de volle wind en het was alsof heel kort een brandluchtje mijn neus passeerde nadat mijn ankermaat op het voordek het knopje van de ankerlier indrukte. Later bleek het knopje kapot, inderdaad.
Dan realiseer je je pas hoe schoon de lucht op de oceaan wel niet is. Het reukorgaan is als enige zintuig, zonder tussenschakels, direct met de hersenstam verbonden. Daarom hebben mensen die onduidbare zin om op zee te zijn, denk ik. Onbewust. Net als met je liefde. Het is wetenschappelijk aangetoond, vaak is de lichaamsgeur de eerste aantrekking in de liefde. En als je die niet lekker vindt ruiken wordt het nooit wat. Nou ja, misschien alleen voor een nachtje, als het een spetter is.
Open neus
Met zo’n open neus op de oceaan merk ik soms dat de zee ineens anders ruikt. En dan blijk je inderdaad in een andere stroom te zitten. Toen we na een week of 2-3 op tientallen mijlen aan lij van het eerste eiland van de Azoren kwamen, meende ik dat een natte bos- of kruidenachtige lucht mijn neus passeerde, nog ver voordat we iets van deze doorgaans in de wolken verborgen eilanden konden zien. Maar hardop zeggen deed ik het toen niet. Maar wat blijkt, de Azoren zijn vaak nat van de regen of de dauw en er is altijd vegetatie op. Later las ik een verhaal van zeiler Henk Bezemer die zonder navigatiemiddelen voer en een soortgelijke reuk ervaring had. Het was zijn eerste aankondiging van land. Land in zicht? Land in reuk!
De lucht van vette slecht verbrande petroleum
Ik ruik wel eens een zeeschip op de oceaan als hij mij bovenwinds passeert, ook al is dat enkele mijlen ver. Er passeert vaak maar een flard, net geen neus vol, van die rooklucht. Het is als de lucht van vette slecht verbrande petroleum. Ja, zeg ik u als milieukundige, zo’n schip vervuilt de wereld flink, als een scheet in de kajuit, maar dan blijvend.
Nee, die vergelijking klopt best, want die vervuiling is uitgerekend. Wist je dat de 16 grootste containerschepen net zoveel CO2 uitstoten als alle auto’s op de wereld bij elkaar? Poeh. En dan de zwavel nog. Wist je dat onze diesel en benzine streng genormeerd is op het zwavel gehalte? Dat geldt niet voor de zeeschepen. Zij stoken dus alle olie met het hoge zwavelgehalte op, hup, alsnog de lucht in. Wist je dat die schepen zelf bepalen hoe goed zij hun olie verbranden? Een goede verbranding voorkomt vaak dat er giftige stoffen de schoorsteen uitkomen, zoals zwavel. En als ik op 7 mijl benedenwinds vettige petroleum ruik, weet ik dat hun olie slecht verbrand wordt.
50% in 2050
De oceaan is vrij, van iedereen, waar geen wetten gelden. Alleen op het schip zelf, geldt de wet van het land waar het schip de vlag van voert. Dat is dus zelden een Nederlandse, en heel vaak een Liberiaanse, Panamese, of andere goedkope vlag. Want daar hebben ze wel wat anders aan hun hoofd dan milieuproblemen en zo.
Gelukkig is er de International Maritime Organization (IMO), een onderdeel van de Verenigde Naties, waar ieder land lid van is. Daar worden regels gemaakt waar ieder schip zich aan houdt, zoals de verkeersregels. In de jaren 80 is ook afgesproken dat je het zeewater niet meer mag verontreinigen.
Afgelopen april is binnen de IMO afgesproken dat de schepen in 2050 nog maar 50% van de CO2 gaan uitstoten. Even de machinekamer in en de verbranding netjes inregelen en ze zijn er al bijna.
Schakelaartje van 3 Euro
Dat ankerknopje. Daar moest ik een kastje voor openschroeven. Ze doen er aparte schroeven in, want ze willen dat ik een heel nieuw kastje koop. Maar sorry, ik heb een duurzaam geweten en ben ook nog eens een zunige Hollander en ik ga niet een heel kastje kopen voor een watersportprijs, als daarin maar een lullig dingetje kapot blijkt. Ik kreeg het kastje open. Het gaat om een eenvoudig schakelaartje van 3 Euro, met verzendkosten dus 9,50 Euro. Het ding besteld. In de bevestiging stond dat het even kon duren en of ik op de hoogte wilde blijven. Ja dat wil ik. Toen kreeg ik een mail dat hij in de container zit en verscheept is uit China.
