Jacques Kraan (1930 – 2021)
Voor de ouderen is Jacques Kraan een begrip, bij de jongeren is vaak wel bekend dat Bart Kraan’s vader “ook aardig kon zeilen”.
Jacques Kraan werd in 1930 geboren in Leimuiden en groeide op in een gezin van vier jongens en vijf meiden. Al op jonge leeftijd waren de broers geduchte wedstrijdzeilers. Hun neven, zonen van hun vaders broer, waren dat overigens ook! En allemaal in de Sharpie! Het verhaal van de familie Kraan is uitvoerig beschreven in het magazine Valk vijfenzeventig jaar, dat in 2014 verscheen. (pag. 82-83)
Zo rond hun twintigste vormden Jacques en zijn twee jaar jongere broer Henk een team. De Sharpie was destijds een Olympische klasse en het talent van de gebroeders Kraan was ruim voldoende om zich in de Olympische ploeg van 1956 te zeilen. Sterker nog: Zij behoorden tot de favorieten voor eremetaal!
In de zomer van 1956 in Brancaster (Norfolk, UK) stuurde Jacques met Henk als bemanning de H138 naar een glansrijke overwinning in een zeer sterk bezet internationaal veld. Overigens in een geleende boot, met wel hun eigen zeilen (de echte 138 was al in Melbourne voor de Spelen). Onder meer werd het Engelse Olympische team Jasper Blackall /Terence Smith op eigen water verslagen. Op 7 november echter, drie dagen voor het vertrek naar Melbourne, besloot het NOC-bestuur de Olympische spelen te boycotten. Dit vanwege de inval van Rusland in Hongarije.
Het NOC had geen boodschap aan de mening van 59 gekwalificeerde en ingeschreven deelnemers. Vijftig jaar later erkende het NOC*NSF bestuur dat het toenmalige besluit verkeerd was geweest. Een officieel excuus volgde aan de sporters van weleer. Dat excuus kon de pijn niet wegnemen van de Sharpie-uitslag in Melbourne: Blackall/Smith wonnen het brons. Jacques had daar zo z’n gedachten bij.
In Melbourne niet kunnen laten zien wat hij en z’n broer Henk waard waren, bleef een litteken op zijn zeilershart. Al kon hij ook zeker smakelijk vertellen over die Sharpie-tijd. En het omgekeerde was ook waar! Wie heden ten dage in Brancaster wedstrijd komt zeilen en begint over ‘Jack Kraan’, mag rekenen op een rode loper en spontane ‘pints’ van alle kanten! ‘Jack’ had niet voor niks een keer “aan de lamp gehangen”!
Jacques was niet alleen een bijzonder smakelijk verteller; hij was ook altijd goed gemutst! Stond je met je Valk op de jachthaven, dan kuierde hij even langs, stak z’n hoofd in de boot en sprak met een vriendelijke glimlach: “Zoooo, en wie heeft dit bakkie gebouwd?” Dat was meestal het begin van een nieuwe anekdote. In de zestiger jaren bouwde hij in de winter een stuk of 12 Valken. Hieronder ook de 612, waar zijn jongste broer Bart acht keer Nederlands kampioen mee werd. Jacques was een knappe bouwer die al z’n schepen precies op of net onder het minimum gewicht wist te houden. Deze boten werden uiteraard voorzien van de vereiste ballast.
In de Valk zagen we Jacques helaas zelden. Wel volgde hij zijn zoon Bart bij zijn wedstrijden, vooral op de Braassemermeer. Aanvankelijk vanuit een klassieke motorkruiser, later vanuit een vlet en nog weer later vanuit een houten tender. In Regenboog 112 zeilde hij wedstrijden en daarna, in de tweede helft van de negentiger jaren in een Pampus. Op 7 juni 1997 was de Pampusklasse net gestart toen er een windhoos over de Braassemermeer trok. Bij de eerste vlaag sloegen alle Pampussen op twee na om. Bij de tweede vlaag gingen ook die laatste twee om, inclusief Jacques die met zijn schoonzoon Ad Brug zeilde. Aan de wal en soms ook in de boot, kon Jacques zich wel eens opwinden. Maar nu de nood echt aan de man kwam bleef Jacques ijzig kalm. Zo herinnert Ad zich die hachelijke momenten. Ze waren al naar hoger wal gezeild en hadden het grootzeil op tijd naar beneden. Met de fok ging het wat lastiger, waardoor ze uiteindelijk ook omsloegen.
Jacques’ Pampus had net voldoende drijfvermogen om te blijven zweven. Zoon Bart die net z’n eigen Valk veilig in de haven had gelegd, kon met zijn vlet samen met bemanning Ton van Berkel en andere rescue’s, de Pampus weer boven water krijgen.
Jacques Kraan was een bijzonder begenadigd en gepassioneerd wedstrijdzeiler, maar ook een verdraaid goeie Valkenbouwer. Voor de Sharpiezeilers een icoon, voor de Valkzeilers een bron van kennis en kunde, waar hij overigens bepaald niet mee te koop liep. Via zijn zoon Bart was hij ook sterk verbonden met het Valkzeilen.
Hugo Maarleveld
