In de juiste diepte #3 – Coasthoppen
Mijn naam is Jetty en ik ben, mede dankzij de Corona lockdown, sinds 2020 solozeilster op mijn Compromis 888, de Pasión. Ik heb de afgelopen zomer een prachtige en uitdagende zeiltocht gemaakt, van Marina Muiderzand aan het Markermeer naar Alcaidesa Marina, net buiten Gibraltar. Tijdens het zeilen heb ik hierover een boek geschreven: ‘In de juiste diepte’, waarin ik je ongecensureerd mee laat leven met alle ups en downs van deze reis. En dat waren er nogal wat! Mijn boek komt op 20 mei uit, maar hieronder kun je alvast een voorproefje lezen over het zwaarste deel van mijn reis – het coasthoppen langs de Algarve en de kust van Zuid-Spanje.
Ik blijf met 100% concentratie en een behoorlijke stoot adrenaline opletten. Steeds weer één ding tegelijk; koers, diepte, hindernissen. Ik ben aangelijnd en voel me één met de Pasión, samen slalommen we naar rustiger water.
In mijn vorige blog heb je kunnen lezen hoe ik over de continental shelf naar het westen zeilde met windkracht 6 om de orka’s in de Golf van Biskaje te ontwijken, terwijl de wind en de golven op de ‘orka-risico-route’ veel relaxter waren geweest.
Tijdens het laatste stukje van mijn reis heb ik ervoor gekozen om te coasthoppen in minder dan 20 meter diep water. Van alle jachten die sinds oktober 2022 op advies van https://www.orcas.pt/ in samenwerking met https://circe.info/ in de risicogebieden de 20 meter dieptelijn volgden, zijn er namelijk nul door orka’s ‘aangevallen’.
Hieronder een stukje uit het hoofdstuk ‘Voorbereiden’:
‘‘Op aanraden van Martin ga ik in een WhatsApp groep om meer te leren over het probleem van de orka’s, die met jachten spelen en daarbij vaak het roer kapotmaken. In de groep zitten, naast heel veel zeilers en een paar motorboot eigenaren, ook zeebiologen die al jaren de orka’s bestuderen en die allerlei dingen uitproberen om het probleem op te lossen. Zo komen ze erachter dat stilliggen en alles uitzetten zeker tot een kapot roer leidt als er orka’s in de buurt zijn. En maken dat je wegkomt, het liefst naar ondiep water, vaak kan helpen het roer heel te houden.’’
Maar hoe haalbaar is het eigenlijk om binnen 20 meter diepte te blijven? Dit was voor mij, als solozeilster, een stuk zwaarder dan ik me had voorgesteld! Ik moest 100% opletten tijdens elke vaart van het begin tot het einde. Allereerst waren er heel veel visnetten, vissersboten, verboden visteeltgebieden en tonijnnetten die volgens de kaart tot het strand doorliepen, dus waar ik eigenlijk buitenom moest gaan, door dieper water. Hier bood de orcas.pt discussiegroep op Telegram uitkomst. Recente locale kennis wordt hier steeds gedeeld en watersporters adviseren elkaar of het al dan niet haalbaar is om in een bepaald gebied binnen 20 meter diepte te blijven.
Een ander belangrijk punt is het weer. Als je zo dicht langs de kust moet varen, slalommend tussen de visnetten en in ondiep water, is het een stuk veiliger en prettiger om heel rustig weer te hebben. In mijn ervaring was de weersvoorspelling voor op zee, ver van de kust, meestal erg accuraat, maar helaas was deze voor dicht bij de kust vaak erg onprecies. Maar zelfs met het allerbeste weer zijn er sommige delen van de kust waar je gemakkelijker binnen de 20 meter diepte kan blijven en andere delen, waar dit stalen zenuwen vereist. Plekken waar de zeebedding steil is en waar de diepte snel oploopt vond ik het meest vervelend, maar omdat ze precies tot het risicogebied net buiten mijn bestemming hoorden, moest ik hier toch doorheen.
Donderdag 20 juli 2023 schrijf ik in mijn logboek:
‘‘Maar de wind is niet constant en elke keer als hij afzwakt, gaan we richting het strand en in de vlagen gaan we richting het verboden visteeltgebied aan stuurboord. Natuurlijk staan er buiten het visteeltgebied ook netten en ik moet ontzettend opletten. De hele tijd ben ik er druk mee; visnetten, diepte, koers. Steeds als ik even iets langer niet op visnetten let, maar op iets anders, schrik ik me rot als we opeens weer vlak langs een vlaggetje varen. Het probleem is ook dat we tegen de zon in koersen naar het oosten en dat ze in het tegenlicht soms echt pas last minute zichtbaar zijn, tussen de kleine golfjes. Vooral als het geen vlaggetje is, maar alleen een grote plastic fles die veel minder hoog is. Daar staat weer tegenover dat ik lekker achter de sprayhood in de schaduw kan zitten, zolang de zon voor ons staat en dat het nog niet zo heet is.
Het strand is niet te dichtbij, maar het blijft ondiep, dus mijn coasthop mantra ‘koers, diepte, hindernissen’ blijf ik weer eindeloos herhalen.
Ik probeer zo min mogelijk benedendeks te zijn en als ik moet plassen kom ik eerst snel boven kijken of de kust veilig is en ga dan weer terug naar beneden om het toilet door te pompen. Wat een gedoe is dit! Om 20:15 leggen we aan in Ayamonte met 2558,4 motoruren, we hebben vandaag ongeveer 39 NM afgelegd. Wow, ik ben helemaal met de Pasión naar Spanje gezeild! Dat moet ik gaan vieren!
Om 22:00 zit ik op het terrasje met uitzicht op de haven en in de verte de ondergaande zon en vier ik onze aankomst in Spanje met mijn eerste glas tinto de verano sinds een maand en met een heerlijke ‘tosta’ met ‘salmorejo’ en ‘bonito del norte’ en als toetje nog twee kopjes café Americano. Ik voel me helemaal thuis.
Tijdens het eten check ik weer de orka Telegram groepen en mijn route en vraag ik advies aan andere zeilers die deze route al gevaren hebben. Het probleem om in 20 meter diepte te blijven, is dat je eigenlijk allerlei navigatieregels, die je normaal gesproken volgt, nu moet ‘cheaten’ om zo dicht langs de kust te kunnen varen.
Dat vind ik wel vervelend, maar ik volg al maanden deze groepen, waar Martin me in geintroduceerd heeft en alle zeilers die zich aan de ‘20 meter regel’ gehouden hebben, hebben een orka-vrije reis gehad, dus het helpt wel. Ik heb ook nog niet gehoord dat iemand hierdoor in andere problemen is geraakt met visnetten of rotsen of zoiets.
Gelukkig zijn er veel behulpzame mensen in de groep en zo leer ik ook andere zeilers kennen in de buurt, wat altijd fijn is. Een aardig stel uit Nederland, Marja en Adriaan, dat al in Alcaidesa Marina ligt, deelt zelfs hun tracks met me. Ik hoop ze, als ik daar aankom, met een biertje te kunnen bedanken.’’
De volgende dag zit alles behoorlijk tegen en als ik in de haven van Mazagón aankom, vlak bij Cádiz, ben ik er even helemaal klaar mee. Hoe dichter ik bij mijn eindbestemming kom, hoe steiler en rotsachtiger de kust en hoe onprettiger het voelt om in 20 meter diepte te varen. Gelukkig vind ik een bemanningslid voor de laatste twee coasthops en kunnen we bij aankomst toasten op een behouden vaart met een fantastisch schip en een prachtig avontuur.
Jetty de Koster
Wil je meer lezen? In de juiste diepte is vanaf 20 mei o.a. on-line te koop via https://jettydekoster.com
