Orkney: varen op het tij
Afgelopen zomer hebben we het zeilgebied van Scandinavië en Schotland gecombineerd. Na de oversteek naar Zuid-Noorwegen zijn we zwervend naar het Noorden gegaan en daarna overgestoken naar Shetland, Orkney en Schotland. Vergeleken met onze reizen in Scandinavië was dit vaargebied behoorlijk uitdagend. Een stevig getij, dus veel stroming en minder stabiel weer maakten planning lastiger, maar het is wel een enorm mooi gebied! Rustig, prachtige Lochs, veel eilandjes, hoge bergen en veel ankeren. Eigenlijk kun je bijna overal prachtig wandelen, variërend van heerlijk ontspannen tot pittig zwaar.
Behalve een enorm mooie cultuur en natuur, heeft Orkney ook een imposant getij.
De vloed stroomt van de oceaan om Schotland de Noordzee in, en de Orkney eilanden liggen dwars in de weg. De vloed loopt Oost/Zuidoost, de eb stroomt in tegengestelde richting terug naar de oceaan. De stroming is sterk, zeker bij nauwe doorgangen. Tegen het tij invaren is geen optie, zeker niet tijdens springtij met stroomsnelheden tot wel 9 kts!
Aan de westkant van Orkney zijn een aantal plaatsen waar de west-gaande eb de westenwind en swell tegenkomt. Samen met een onregelmatige zeebodem ontstaan overfalls, tide rips (Roost in het Schots), passage is dan erg uitdagend of onmogelijk. De belangrijkste zijn Eynhallow Sound west van Kirkwall, Hoy Sound bij de aanloop van Stromness en de ‘Merry Men of Mey’ in de Pentland Firth tussen Orkney en Schotland. Tijdens de vloed stroomt het ook hard, maar ontstaat geen roost.
Op de site van Orkneymarinas ‘Plan Your Trip’ staat veel informatie over de meest efficiënte routes en vertrektijden. De afstanden zijn overzichtelijk, het getij is punctueel en de NP209 stroomatlas helpt bij de planning, go with the flow!
Albert de Nijs
