Rio onder het vergrootglas
Morgen is het zo ver, dan gaan de Olympische Spelen 2016 officieel van start. Er is inmiddels geen ontkomen meer aan dat er in Rio iets groots staat te gebeuren. Bijna alle slingers hangen uit, dus het feest kan beginnen en het bruist op straat. Naast een groeiend aantal toeristen zijn verschillende Olympisch teams kerkenbaar aan hun landskleding en aan de vele verschillende talen die er worden gesproken. In de afgelopen maanden waren de voorbereidingen in volle gang, maar nu komt het erop aan: gaat alles volgens plan? De planning van werkzaamheden verloopt op zijn Braziliaans en dus komt alles op het laatste moment aan.
Veel bekritiseerd in de kranten was de veiligheid. Kan Rio die wel garanderen terwijl salarissen niet volgens afspraak zijn uitbetaald? Volgens burgemeester Eduardo Paes was er echter geen reden tot zorg. Na het uitspreken van de financiële noodsituatie van de staat Rio, is er een geldstroom vanuit de federale regering in Brasilia op gang gekomen onder andere voor de inzet van veiligheidsdiensten. En dat is te zien. De stad is momenteel legergroen gekleurd. Om de paar honderd meter staan militairen die met angstaanjagende wapenuitrusting waken over de veiligheid van de inwoners en bezoekers van Rio. Naar alle waarschijnlijkheid blijven zij tot de gemeentelijke verkiezingen begin oktober. Daarmee zullen ze ook tijdens de Paralympische Spelen toe zien op een veilige stad.
de stad is momenteel legergroen gekleurd
Metrolijn 4 is inmiddels in gebruik genomen. Hier en daar wordt nog gewerkt aan wat laatste afwerking. Een gedegen testfase is er helaas niet geweest, dus de komende drie weken lijken de lakmoesproef te worden. De extensie is alleen toegankelijk voor mensen met een speciaal kaartje en pas ná de Spelen met een reguliere OV-kaart.
Boven de grond is er de snelbus die straks net als de metro alleen toegankelijk is voor speciale kaarten. Deze is al verkend door de Nederlandse hockeydames. Dat vond een journalist de moeite waard om in de krant te vermelden. Verder rijden er sinds een paar weken auto’s en bussen in de Olympische kleuren door de stad. Chauffeurs hebben de speciale Olympic lanes verkend. Die lanes zijn afhankelijk van het soort volledig of gedeeltelijk afgesloten voor auto’s zonder speciale accreditatie. Ze moeten ervoor zorgen dat atleten en officials zich moeiteloos kunnen verplaatsen door het drukke verkeer. Maar de Spaanse handbalsters hebben dat nog niet mogen ervaren.
Guanabara Bay blijft veelbesproken in zowel de nationale als internationale pers. Natuurlijk blijft het gaan over het drijvende afval en over de risico’s op infecties voor de atleten. Aan de andere kant is er telkens het verweer dat het water voldoet aan internationale standaarden. Een mooi staaltje polarisatie! En natuurlijk wordt er hard gewerkt aan het opruimen van het afval, ook door een zeiler uit de USA en andere vrijwilligers die op een eco-boot meehelpen met opruimen van afval.
Vrijwilligers
Vrijwilligers, daar draait ieder groot evenement op. Zoals de manager van de atletiek venue in het Olympisch stadion me in de metro vertelde, er komen elke dag nieuwe mensen aan in Rio om zich vrijwillig in te zetten voor een succesvol evenement. En dus vinden er iedere dag trainingen plaats, worden kledingpakketten uitgedeeld en verschijnen er telkens meer mensen in herkenbare outfit op straat of bij de venues. Deze week sprak een taxichauffeur zijn waardering naar mij uit voor de inzet die al deze vrijwilligers plegen. Naar zijn mening zijn zij de redding van Rio, nu de stad onder het vergrootglas ligt van de wereldpers.
Die het natuurlijk ook heeft over budgetoverschrijdingen en de kwaliteit van het Olympische dorp. Het is helaas erg on-Braziliaans om een huis op te leveren waar alles naar behoren functioneert. Voor de Australiërs was het echter té bont. Zij verbleven tijdelijk in een hotel, omdat het water langs de muren naar beneden droop. Nederland is geholpen door de vrijwilligers van het Holland Heineken House, zodat “onze ploeg” zich in ieder geval thuis kan gaan voelen. Helaas blijkt ook in de Olympische haven de ondermaatse kwaliteit van de constructies. De ramp waar boten te water kunnen worden gelaten, is deze week ingestort. Laten we hopen dat andere constructies wel deugdelijk zijn gebouwd!
Voor internationale gasten en sportliefhebbers is het een mooie tijd om in Rio te zijn. Maar zodra de Paralympische Spelen voorbij zijn en het vergrootglas van de wereldpers is verdwenen, blijven de inwoners van Rio achter. Mensen die het zich kunnen veroorloven, verkiezen een vakantie buiten de stad tijdens de Spelen. Maar de meesten zullen blijven en er wellicht ook van genieten. En het is natuurlijk te hopen dat alle Carioca’s na afloop ervaren, ook al is het na vijf of tien jaar, dat de Olympische Spelen hen wat positiefs hebben gebracht.
Hopelijk gaan alle Carioca’s na afloop ervaren dat de Olympische Spelen hen wat positiefs hebben gebracht.
De afgelopen 150 dagen heb ik voornamelijk met kleurrijke mensen uit de arbeidersklasse gesproken. Pretentieloos en vol prachtige verhalen, waardoor ik veel over Brazilië en Rio heb geleerd. Op hun beurt hebben zij een inkijkje gekregen in hoe het in Nederland gaat. We hebben natuurlijk ook stil gestaan bij de verschillen. Een inkijkje dat ze op geen enkele andere manier zouden hebben kunnen krijgen. Ze verdienen niet genoeg voor een vakantie naar Europa. En is dat eigenlijk niet het mooiste cadeau dat bezoekers van de Olympische Spelen kunnen geven aan de minder bedeelde arbeiders van Rio? De portier in het hotel, de taxichauffeur, de steigerwacht in de Olympische haven, de huishoudster, straatwachter enzovoort. Een persoonlijk verhaal over het land van herkomst. Ook al is het met handen en voeten want zij spreken geen Engels. Dat is met geen geld te koop!
Ik woon sinds juni 2015 in Brazilië, eerst in Campinas SP en sinds februari 2016 in Leblon – Rio de Janeiro. In Nederland ben ik werkzaam geweest bij onder andere het Watersportverbond en NOC*NSF. Tegenwoordig ben ik de expatvrouw en dat biedt mij de unieke kans om me volledig onder te dompelen in het Braziliaanse leven. In de 150 dagen voorafgaand aan de openingsceremonie ging ik op zoek naar luchtige en opwarmende verhalen die zo af en toe toch wat zwaarder zijn geworden. Dit blog is het laatste in deze serie en ik hoop dat je ervan genoten hebt. Geniet van de Olympische en Paralympische Spelen, dat ga ik nu ook doen!