Waardig en duurzaam slopen

Zeilhelden was aanwezig op het Congres “The Future of Yacht Recycling” Waar experts uit 25 landen tijdens de METS in Amsterdam bijeen kwamen om met elkaar te denken over oplossingen voor het recyclen van oude (polyester) boten. (foto van de Star van Bob Maas op de enige Nederlandse botensloop Het Harpje)

Om met het goede nieuws te beginnen: ja, er zijn mogelijkheden om van oud polyester nieuwe producten te maken. En dat is maar goed ook! Want we hebben het over alleen al in Europa over 6 miljoen boten.

Belangrijkste probleem bij het hergebruik, is dat dit van “schoon” polyester moet. En een oude boot bestaat uit heel veel meer dan polyester. Lagen oude verf, anti fouling, bekleding, hout, metalen. Het is bijzonder arbeidsintensief (en dus duur) om het polyester schoon genoeg aan te leveren om het weer te kunnen verwerken tot aanrechtbladen, vulmiddel voor cement of terug te brengen naar de oorspronkelijke 2 componenten.

En wat kost dat nou?
Je boot laten slopen (een waardig graf geven) kost ongeveer 80 tot 130 euro de meter. Een boot van 9 meter slopen kost dus zo’n 900 euro. Dit is exclusief transport wat bij boten boven de 8 meter al snel ruim 30% van de totale kosten kan bedragen. Indien een boot is gezonken, nemen deze kosten uiteraard alleen maar toe.

Nah, dat valt best mee!
Tsja, wel als je het afzet tegen de nieuwprijs van een boot. Wanneer iemand een boot koopt van 10 meter voor 150.000 euro, zijn de sloopkosten ongeveer 1% van de aanschafprijs. Dat is vrijwel te verwaarlozen. De laatste eigenaar zal echter voor de boot een fractie van de nieuwprijs betalen. In de huidige markt heb je een compleet 8 meter polyester bootje al voor iets van 2000 euro. En dan ziet het financiele plaatje er anders uit. De sloopkosten van ditzelfde bootje liggen rond de 900 a 1500 euro. Dit is voor iemand die een paar duizend euro bij elkaar heeft geschraapt voor zijn bootje meestal niet op te brengen.

Ondertussen drijven, liggen of staan er zo’n 6 miljoen boten waarvoor er niets geregeld is als het gaat om sloop. Wat doen we daar mee? Op het congres komen ze met de volgende voorstellen.

1: Slopen voor het te laat is. Allereerst scheelt het een berg in de kosten wanneer eigenaren hun boot laten slopen voor deze zinkt. Dat maakt het transport en de totale kosten aanzienlijk lager, en de restwaarde van eventuele spullen aan boord blijft aanwezig, en vervuiling door (sloop)boten in havens en aan kades neemt af.

2: De eindgebruiker niet verantwoordelijk maken voor de (relatief hoge) sloopkosten. In samenwerking met verzekeringsmaatschappijen en overheid werken aan een vorm van slooppremie om de laatste eigenaren te ontzien, en te motiveren.Daarnaast is de Hiswa een voorstander van het registreren van boten, zodat de eigenaar kan worden teruggevonden wanneer een boot is gezonken of groen in de haven ligt. Klinkt logisch, maar in de praktijk blijkt dat als mensen hun boot willen dumpen, zij ieder identificatieteken kunnen verwijderen (wegslijpen, sticker er af etc).  In Amsterdam dachten ze ook dat registratie de oplossing was voor de zwerfboten. Alle boten zijn daar voorzien van een RFID chip, waardoor de eigenaar altijd gevonden kan worden. Toch verwijderd de gemeente Amsterdam nog 500 (!) boten per jaar uit de grachten.

De verwijderingsbijdrage lijkt een logische stap om sloop in de toekomst beheersbaar te maken. Alleen gaat een nieuwe boot een jaar of 30 a 40 mee. Waar gaat dat geld naar toe? Wie registreert het eigendom, kortom moet er een organisatie komen om dit probleem op te lossen? Een ‘ja, maars ….’ We zijn nog lang niet.
Jirja de Kool