De Oversteek, het waargebeurde verhaal van een noodlottige reis
Het avontuur begint met een Speurder in de Telegraaf van zaterdag 11 februari 1989 om bemanningsleden te werven voor een oversteek met zeiljacht. Het eindigt na een gedurfde reddingsoperatie aan boord van een containerschip.
In een notendop gaat het zo. Een Nederlander koopt een voormalige zeilracer in de VS en vaart het schip over met een bemanning van opstappers die elkaar niet of nauwelijks kennen. Dat gaat dus niet goed. Dat weet je als lezer vooraf – het staat op de cover – en je weet ook dat het een waargebeurd verhaal is. Het boek gaat vooral over hoe de verschillende bemanningsleden omgaan met de stress en gevaar. De oneindig grote oceaan, wind en golven en het schip dat steeds duidelijker een mankement vertoont, zijn het decor waarin de bemanningsleden op hun eigen manier de situatie beleven. Want vertrouw je iemand nog na een paar foute keuzes? En doe je dan nog wat hij voorstelt? En als het zwaar weer is, reageer je dan nog zoals je jezelf kent? Pak je dan aan of kruip je met je hoofd onder de dekens?
Heel bijzonder is de reddingsoperatie. In zwaar weer weet containerschip de Arktis Sirius met kapitein Knud Erik Pederson de bemanning van het zeilschip te halen en in veiligheid te brengen. Natuurlijk heb ik de Arktis Sirius gegoogled. Het lijkt erop dat ze tegenwoordig Tikala heet, maar zo’n dertig jaar later nog steeds de wereldzeeën bevaart.
Geen zeiler
Het is een waargebeurd verhaal dus de feiten in De Oversteek kloppen. Alleen de namen van de bemanning van het zeilschip zijn gefingeerd, behalve die van de belangrijkste verteller, Robi Dattatreya die als navigator aan boord was. Hij is ook een van de mensen die schrijver/journalist Jeroen Siebelink geholpen heeft met de zeiltechnische zaken. Want heel verrassend is Jeroen Siebelink geen zeiler.
Doorvragen en sterk inleven
‘Ik heb wel zeilkampen gehad in mijn schooltijd: in Langweer. Heb ook wel eens gezeild op het IJsselmeer met een groter jacht. Maar altijd in de dienende en observerende rol,’ mailt hij als ik hem vraag naar zijn zeilervaring. Hoe hij dan al die zeiltechnische details kloppend kreeg?
‘Ik heb me eerst goed ingelezen. En de navigator en de schipper voorzagen mij van veel subtiele details die het verhaal geloofwaardig maken, zonder hen was het nooit wat geworden. Ik heb zelf een hekel aan verhalen die zich in een specifieke omgeving afspelen terwijl je aanvoelt dat de schrijver daar niks vanaf weet. Ik wil ook wel wat concreets leren als ik lees. Verder is het voor mij een kwestie van doorvragen en (sterk) inleven. Ik geloof niet dat het nodig is om dingen fysiek mee te maken om er goed over te kunnen schrijven. Misschien is enige distantie wel goed voor de verwondering. Ik luister goed en kijk goed en voel het dan bijna fysiek. Tegelijk moet ik dat ook weer allemaal loslaten. Zeiltechniek en andere details kunnen een verhaal ook in de weg gaan zitten. Belangrijkste is de psychologie van de personages. Hun conflicten. Het gladjes hijsen van de spinaker of het negeren van een klaar om te wenden-commando moeten daarin slechts een hulpmiddel blijven.’
Opgescheept met mensen
Of hij na het schrijven van dit boek zin gekregen heeft om te gaan zeilen?
‘Zeker! Maar het is dubbel. Ik verlang naar het opgaan in de elementen, het warrelen van de lucht, de zilte geur, het harde werken aan boord. Maar tegelijk lijkt het me ondraaglijk om opgescheept te zitten met mensen met wie je het niet goed kunt vinden. En de oceaan of laat staan een riviertje oversteken met een rotte boot, dat zit er al helemaal niet in voor mij…’
Lekker languit
Ik heb De Oversteek met veel plezier gelezen en heel eigenwijs – als recensent moet je tenslotte kritisch zijn – heb ik toch hier en daar een vraagteken genoteerd en die voorgelegd aan een ervaren zeezeiler. Steeds had de auteur gelijk, dus ik heb nog iets te leren als het over zeezeilen gaat. Maar dat terzijde. De Oversteek is een spannend boek over hoe zes mensen op een zeilboot elk op hun eigen manier omgaan met een levensbedreigende situatie. Ik lees het vast en zeker nog een keer en dan bij voorkeur als het stormt, lekker languit op de bank.
Boekgegevens
Titel De Oversteek
Auteur Jeroen Siebelink
Uitgever Thomas Rap
ISBN 9789400407954
(foto Blaze in de haven van Mamaroneck – Robi Dattatreya)
PS. Op internet vond ik een korte video met foto’s van de reis. Interessant als je het boek al hebt gelezen en als je het nog gaat lezen is het een mooie teaser.
