Oceaanverhalen met de Eendracht: Schipper Marco

Naam: Marco
Functie: Schipper
Leeftijd: 63
Hoe lang bij de Eendracht: sinds 1983
‘Zeilen heb ik geleerd op Loosdrecht. Mijn middelbare school had een zeilvereniging, en op lelievletten zeilde ik over de Loosdrechtseplassen. Vervolgens werd ik zeilinstructeur, daarna ging ik met jachtjes over zee varen en hielp ik met het afleveren van jachtjes, en zo kwam ik uiteindelijk bij de Eendracht terecht. Ik begon als trainee en dat beviel van beide kanten zo goed, dat ik werd gevraagd kwartiermeester te worden. Na een half jaar ging ik in militaire dienst en daarna ben ik bootsman geworden. Ik heb allerlei functies bij de Eendracht gehad en in 2007 ben ik naar Noorwegen vertrokken en heb ik daar als kapitein op verschillende schepen gewerkt. Vorig jaar stopte ik met werken omdat ik meer thuis wilde zijn. Vervolgens werd ik gevraagd als schipper op de Eendracht te komen werken. Ik doet dat nu maximaal drie maanden per jaar, meer wil ik niet van huis zijn.’
‘Dat ik toch blijf varen is omdat ik het nou eenmaal ontzettend leuk vind. Op het water ben je heel erg hands on met je werk bezig. Je woont op je werk. Dat vind ik ook een fijne bijkomstigheid, dat je niet elke dag een uur in de auto hoeft te zitten. De werkmentaliteit aan boord vind je ergens anders niet zo gauw. Iedereen is hier met zijn taken bezig, zonder zich nou erg af te vragen hoe lang je al bezig bent. Er is werk dat af moet en dat moet je met zijn allen klaren. Iedereen zet zijn schouders eronder. Je moet het met zijn allen proberen op te lossen; je bent op zee en kan niet eventjes iemand bellen. Met zijn allen zet je echt een prestatie neer!’


‘Ik ben niet eens speciaal geïnteresseerd in de havens en plaatsen die we aandoen, ik hoef dan ook niet de wal op. Dat doen we voor de mensen aan boord, maar ik zelf vind het varen zelf heel erg leuk. Mijn plezier haal ik uit het goed laten functioneren van het schip, het bijhouden, het onderhoud. Elk vaargebied heeft voor mij zijn aardigheid. In de Noordzee is het druk, en de zee is ook weer anders dan bijvoorbeeld hier op de oceaan. De afwisseling van de gebieden is leuk, maar natuurlijk is het zo dat als je een rifje in je t-shirt kan steken dat dat lekkerder werkt dan wanneer je in je regenpak in de kou staat. En verder vind ik zout water lekkerder ruiken dan zoet water!’
‘Gezonde spanning ervaar ik wel eens aan boord, maar bang ben ik zelden. Ik heb veel situaties meegemaakt die door anderen als moeilijk of spannend werden gezien, terwijl ik dan het idee had dat we alles goed in de hand hadden, dat ik wist wat ik aan het doen was en dat ik er ook vertrouwen in had dat de anderen ook wisten wat ze deden, voor zover ik dat kon zien en beoordelen.’
‘Wat gezonde spanning oplevert zijn de situaties waarin het wat lastiger wordt voor mensen aan boord om een adequate prestatie te leveren onder lastige omstandigheden. Zoals bijvoorbeeld gisteren, dat er veel meer wind staat dan verwacht. Dan moet er een zeiltje worden weggehaald terwijl het schip wat tekeer gaat. Op de brug proberen we dan een situatie te creëren die zo veilig mogelijk is, door bijvoorbeeld het schip schuin tegen de wind en de golven te leggen, maar vervolgens moet de crew het doen, terwijl dat onder de omstandigheden uitdagend is of fysiek kracht vraagt.’
‘Als schipper ben je dan vooral bezig met het beperken van de risico’s en de situatie zo veilig mogelijk te houden. We zitten zo ver op zee, we kunnen niet even een ziekenauto bellen als het misgaat. Je weet alleen niet hoe serieus mensen hun eigen veiligheid nemen en hoe hard ze over het dek rennen in het donker. Alles wat risico oplevert kan schade opleveren, en voor mij is die gedachte het spannends. Wat ik kan doen is alles zo goed mogelijk voorbereiden, en vertrouwen dat de anderen zich van de risico’s bewust zijn en veilig werken. We willen problemen voorkomen in plaats van achteraf de rotzooi op te moeten ruimen.’

‘Een groot deel van het plezier haal ik eruit mensen aan boord een fijne reis bezorgen. Dat iedereen het naar zijn zin heeft op de best mogelijke manier. Door aan hun trekken te komen met zeilen en bijvoorbeeld ook nog even kunnen zwemmen als het windstil is op zee. Dat mensen wat nieuws leren, een bijzondere ervaring hebben en verrijkt van boord gaan. Dan is het voor mij al gauw goed. Geluk ervaar ik ook wel aan boord, in fracties van momenten, waar je korter op langer op kan teren. Dat is iets dat ik niet als doel najaag omdat dat allemaal maar tijdelijk is, maar waarvan het leuk is als dat als bijkomstigheid opduikt. Dat gebeurt op de momenten dat alles bij elkaar komt. Je vaart mooi, er is iets gelukt, mensen zijn tevreden en dan ervaar je weer even waar je het voor doet!’

Dieuwke de Jong (foto’s en tekst) is fotograaf en jurist, en zeilt met haar Neptun22 over de Friese meren. Voor Zeilhelden zeilde ze als fotograaf mee op het zeilschip Eendracht, tijdens de Atlantische oversteek vanaf Jamaica naar de Azoren. Aan boord portretteerde ze zeilers en voor Zeilhelden vertelt ze hun verhalen met beeld en tekst.